رهیافتی تاریخی به «زیبایی‌شناسی چشم» درغزلیّات شاعران عرب

وصف چشم، یکی از مهم­ترین موضوعات غزل بوده و ارتباط ژرفی با مسألة زیبایی­شناسی دارد. پژوهش حاضر در صدد است با پرداختن به روند تغییراتِ این عنصر زیبایی­شناختی در نزد شاعران غزل­پرداز عربی از زمان جاهلی تا عصر عثمانی (مملوکی) به نوعی به توصیف و تبیین تاریخی از زیبایی­شناسی چشم در نزد شاعران عربی دست یازد. مهم­ترین یافته‌های این پژوهش که با روشی تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است، بیانگر آن است که ذوق «زیبایی­شناختی» چشم در نزد شاعران عرب با سقوط خلافت بغداد و بر سر کار آمدن ترکان، دچار یک تغییر بنیادی شد، به طوری که عرب­هایی که تا آن زمان «چشم درشت» را زیبا می‌دانستند، روی به سوی وصف «چشمان تنگ» و تحسین آن آوردند. این مسأله، تأثیر بالای حکومت و نظام سیاسی- اجتماعی را بر ادبیّات بیان می‌دارد.